Kategórie
Z hudobného zápisníka

Žiarislav a Bytosti v Poľsku

V Poľskej sme hrali niekoľko krát. Vtedy keď vyšli tie články, sme hrali vo Varšavskom kultúrnom dome Praga. Bolo tam jedno z najlepších ozvučení, aké sme zažili. Aj osvetlenie. Koncert vybavil tuším Grzegorz z Jelenej Gory. V piesni „Hraj, hudbička“ sa človek pozrel na Horanu, v tom roku hrala v Bytostiach na basičku, a tá bola úplne stratená v suchom dyme. Ešteže mala za sebou vrchársky výcvik a na dym bola zvyknutá. 

Jeden člen skupiny chvíľami hajdukoval v odzemku (Nad horou hromy bijú), vtedy už bol ženatý a pri tom odzemku sa mu rozpárali čierne chološne, v ktorých už nemal takú rezervu, takže sa mu vzadu rozišli polky. Poľky by sa smiali, a tak odchádzal a prichádzal na vytlieskanie a znovu odchádzal bokom, napodobňujúc tak bočné chodenie v karičke, alebo v nejakom bojovom postoji, aby to nebolo vidieť. Zachoval sa statočne a múdro: súčasne zachránili svoju česť, i česť skupiny.

Naposledy hral Žiarislav v Poľsku na festivale Sk bola týždňová tvorivá dielňa na festivale Festival Skrzyżowanie Kultur – Warszawa. Týždeň tam trvala tvorivá dielňa Cesta koncovky. Týždeň sme cvičili denno denne. Človek tam dorábal tie píšťaly na hotelovej izbe po nociach – upratovačke stočil kľúč, lebo by asi odpadla, keby to tam videla, tie stružliny. Prihlásilo sa totiž 30 účastníkov a tak si so sebou bral aj vyvŕtané, vysušené, ale nedorobené koncovky. Niektoré boli obhryzené kozami – tie sa predali ako prvé. Bolo to nadupané, skvelé učenie. Teraz si na to spomína, keď po dlhej dobe ide učiť – najbližší víkend – ku Prahe – tiež po dlhej dobe – a jeden z 10 vedomeckých smerov bude aj Cesta koncovky. Na fanúšikovskej stránke Žiarislav odo dneška uverejňuje koncovkové piesne. A tuto dole – výstrižky z poľských novín Kultura a Warszawa. Cześć ! https://www.bytosti.sk/clanky/clanok.polsko.pdf

Miro Žiarislav Švický a Bytosti – wyśmienita słowacka pogańska muzyka neofolkowa

piątek, 30. stycznia 2009, godz. 19.00, Centrum Promocji Kultury Praga-
Południe www.cpk.art.pl, ul. Podskarbińska 2, Warszawa – Wstęp wolny!
Miro Žiarislav Švický www.ved.sk – muzyk, multiinstrumentalista i piosenkarz, wytwórca tradycyjnych instrumentów muzycznych, publicysta, pisarz, z wykształcenia geolog. Żyje w odludnym miejscu Słowacji – Stolicznych Wierchach, sąsiadujących z Murańską Planiną (słow. Muránska planina) www.muranskaplanina.com i Słowackim
Rajem (słow. Slovenský raj) www.slovenskyraj.sk, a nieco dalej – Niżnimi Tatrami w Karpatach Zachodnich, gdzie prowadzi proste związane z przyrodą życie. Oprócz
twórczości artystycznej zajmuje się hodowlą zwierząt, wyrobem sera i pieczeniem chleba.
Rozpoznawany jest nie tylko jako wybitny muzyk, ale etnograf i etnomuzykolog. Stara się odtworzyć pierwotną, słowiańską kulturę, widząc w niej lek na bolączki współczesnego świata. Powrót do przyrody, życie z nią w harmonii, tradycyjne zajęcia i medycyna naturalna to styl jego życia.

Žiarislav upodobał sobie szczególnie słowackie piszczałki [www.orawski.pl]. Najprostszą z nich, końcówkę (piszczałka wielkopostna, fujarka kolarska, piszczałka alikwotowa, bezotworowa, na której gra się modulując oddech i przesłaniając jej koniec), uważa za instrument wyjątkowy. Jej pełne alikwotów brzmienie i prosty sposób gry stawiają ją pośród ludowych instrumentów wykorzystywanych w muzykoterapii, na których gra przynosi uzdrawiający odpoczynek i odprężenie.
Samodzielnie wytwarza i wykorzystuje na koncertach fujarki i fujary, należące do tej samej rodziny piszczałek, co końcówki wykonane z czarnego bzu. W odróżnieniu od końcówek mają one nawiercone po trzy otwory. Brzmienie słowackich piszczałek przywołuje z wyobraźni szum górskiego wiatru igrającego wśród smreków, skaczącego po tatrzańskich turniach.
Bytosti (pol. byty) to istoty, nie zawsze z tego świata, mieszkające obok nas duchy także zwierzęta, drzewa, kamienie. Žiarislav zaprosił je wszystkie do swego zespołu zaklinając w jedyną w swoim rodzaju słowiańsko-góralską muzykę. Muzycy tworzący zespół wykorzystują obok wspomnianych już piszczałek, korytkowe skrzypce, drumle, bębny – doby (węg. dob – bęben), basy i ozembuch www.ozembuch.sk, czyli znane w naszej tradycji diabelskie skrzypce.
W 2006 r. piosenka „Ked pojdem do sveta“ z płyty Bytosti Hore (pol. Byty wyższe, ang. Beings above) [www.last.fm] została nominowana do prestiżowej Just Plain Folks Music Awards [www.jpfolks.com]. Žiarislav sam i z Bytostiami wydał już dwanaście płyt. Znalazły się na nich jego własne piosenki i adaptacje ludowych motywów.